Zazwyczaj rozpoczynając poszukiwania dostawcy VPN chcemy po prostu osiągnąć jakiś jeden wybrany przez nas cel, albo jest to chęć odblokowania dostępu do wybranego serwisu muzycznego lub filmowego, możliwość pobierania plików w sieci P2P czy też ochrona przed wglądem w naszą internetową aktywność. Patrzymy na aspekt tej usługi w bardzo wąskim zakresie w związku z czym chcemy, aby uzyskać ten cel możliwie szybko i tanio lub zupełnie za darmo, tym bardziej że darmowe usługi faktycznie istnieją, a ich właściciele całkiem nieźle na nich zarabiają, nie rzadko bowiem stać ich na realizowanie poważnych kampanii reklamowych. Trzeba jednak zadać sobie w tym miejscu pytanie w jaki sposób jest to możliwe i czy na pewno chcesz wejść w taki układ.

Jak mówi cytat znanego ekonomisty Miltona Friedmana, w życiu nie ma darmowych obiadów. Kupując jakiś produkt, ktoś musi za niego zapłacić, więc albo robisz to ty, albo robi to ktoś inny, ale wówczas nie jesteś już tylko klientem, ale stajesz się także produktem. Ktoś, kto finansuje korzystanie przez ciebie z danej usługi musi dostać coś w zamian, najczęściej będą to twoje dane, statystyki dotyczące korzystania z sieci, reklamy emitowane na stronach, przesyłane na e-mail do ciebie a czasem także do znajomych korzystając z przyznanych uprawnień aplikacji mobilnej. Ale to są tak naprawdę jedne z najmniej istotnych rzeczy.

Firmy oferujące płatne i profesjonalnie zarządzane serwery VPN muszą robić wszystko, aby utrzymać swoją wiarygodność i reputację. Aby było to możliwe, muszą zatrudniać sztab profesjonalnych ekspertów dbających o bezpieczeństwo, regularne aktualizacje oraz weryfikację stanu i zabezpieczeń swoich serwerów. Dbają także o zaplecze prawne które pozwoli im chronić nie tylko swój biznes, ale także dane swoich użytkowników. A jak zapewne słyszałeś, specjaliści IT zajmujący się kwestiami bezpieczeństwa nie dzielą się swoim doświadczeniem ani wiedzą zbyt tanio, opłaty za dzierżawę wysokiej jakości serwerów także nie należą do najniższych.
Dlaczego jeszcze nie warto korzystać z darmowych VPN-ów?

1. Ograniczony transfer danych: Ograniczenia w ilości transferowanych danych to dość powszechna praktyka i najczęściej nie mamy tu do czynienia z rzędami kilku czy kilkunastu Gigabajtów, lecz kilkuset MB, co w praktyce pozwala na zaledwie kilka godzin przeglądania stron lub kilku filmików na YouTube.
2. Powolny transfer danych: Darmowe serwery mają najczęściej zbyt dużą liczbę użytkowników aby móc zapewnić stabilne i wysokie transfery danych.
3. Blokady usług: Darmowe serwery oraz ich IP są współdzielone przez bardzo wielu użytkowników, co często kończy się ich zablokowaniem przez wielu dostawców różnych usług.
4. Niestabilność działania: Gorsza jakość serwerów, niższy priorytet wsparcia technicznego, brak automatycznego monitoringu i wiele innych ograniczeń można bardzo łatwo odczuć na własnej skórze – darmowe serwery VPN nie są zbyt stabilne.
5. Słaba dokumentacja techniczna: O ile profesjonalne serwisy coraz częściej przykładają dużą wagę do edukacji oraz ułatwiania życia swoim użytkownikom poprzez tworzenie przejrzystej i czytelnej dokumentacji oraz poradników, w darmowych serwisach VPN najczęściej jest ona ograniczona do minimum.

Darmowe usługi VPN mogą jednak nie tylko handlować naszymi danymi, popularne rozszerzenie do przeglądarek Hola VPN umożliwiające dostęp do zablokowanych usług internetowych działający w oparciu o technologię P2P sprzedaje transfer oraz moc obliczeniową swoich użytkowników. Oznacza to, że korzystając z darmowej wersji tego rozszerzenia twój komputer może stać się częścią jakiegoś botnetu, a inne osoby mogą posługiwać się twoim adresem IP do wykonywania różnych, także tych mniej etycznych i zgodnych z prawem akcji. Informacje o takim działaniu są oczywiście zawarte w regulaminie usługi, jednak w praktyce większość użytkowników nie ma ochoty na zgłębianie wiedzy o niewielkim i z pozoru niewinnym rozszerzeniu.

Jeżeli jednak z jakichś powodów nie chcesz lub nie możesz skorzystać z płatnej usługi i szukasz darmowego rozwiązania:

Staraj się szukać takich usług, za których świadczeniem stoi znana firma, która oferuje także usługi płatne. Najczęściej w takim przypadku firma oferuje bezpłatny pakiet o ograniczonej funkcjonalności promując przy tym zakup pełnego pakietu, nierzadko w promocyjnej cenie. Przykładem może być firma Cyberghost.

Dokładnie przeczytaj regulamin usługi, sprawdź czym dokładnie różni się wersja darmowa od wersji pełnej, czy firma będzie chronić twoje dane, oraz w jaki sposób możesz usunąć swoje konto wraz ze wszystkimi danymi podanymi przy rejestracji.

Jeżeli zamierzasz korzystać z VPN przez krótki okres, rozważ skorzystanie z okresu próbnego u jednego z płatnych operatorów. Często oferują oni dość korzystne warunki, a przy okazji przetestujesz jej działanie. Tutaj jednak również warto sprawdzić jakie są dokładne warunki takiego okresu próbnego. Niektóre firmy udostępniają osobne serwery testowe, na których aktywność użytkowników w okresie testowym jest częściowo logowana, aby zapobiegać poważnym nadużyciom.